Kedilerde Diş Kırılması ve Tedavi Seçenekleri

Kedi ve diğer evcil hayvanların dişleri oldukça sağlam bir yapıya sahip olsa da; bazen travma ve çeşitli faktörler nedeni ile kırılabilir ve normal yapısını kaybedebilir. Genel olarak bu duruma diş yaralanması ismini verebiliriz. Diş yaralanması; dişin diş minesi, dentin ve sement ismi verilen bölgelerinin yapısının çeşitli nedenler ile bozulmasıdır. Diş yaralanması ve kırığı; dişin mine kaplı üst kısmında yani görünen kısmında veya diş eti çizgisinin altındaki kalan kök kısımda meydana gelebilir. Kedilerin dişleri oldukça sağlam olsa da özellikle travmalar neticesinde bu durum ile karşılaşmamız mümkündür ve sık karşılaştığımız bir durumdur.

Kedilerde Diş Kırılması Nedenleri

Diş kırılmasının en büyük nedeni travma (yüksekten düşme, trafik kazası, sert bir darbe alma vb.) ve yaralanmalardır. Aynı zamanda sert bir cismin kontrolsüz bir şekilde çiğnenmesi de diş yapısının bozulmasına sebebiyet verebilir. Çeşitli diş eti hastalıkları, diş çürükleri, dişlerdeki yapı bozuklukları, tartar ve diş taşları dişlerin daha kolay bir şekilde kırılmasına sebebiyet verebilir, yani bunlar hazırlayıcı birer faktör olabilmektedir.

Kedilerde Diş Kırılması Belirtileri

Öncelikli olarak çoğu zaman diş kırığı gözle görülüyor olsa da; bazen diş kırığı mikro düzeyde ya da diş kökünde olabilir. Bu durumda kedi sahibinin bu durumu fark etmesi oldukça zordur. Öncelikli belirti olarak dişin yapısının bozulması ve çeşitli derecelerde dişin kırılması en büyük belirtidir. Bunun yanında bölgede enfeksiyon oluşması, iltihaplanma, çiğneme sırasında ağrı hissinin yaşanması, etkilenen bölgedeki diş etlerinde kızarıklık, akıntı ve kanama diğer belirtiler arasında sayılabilir.

Yukarıda saydığımız veya oluşabilecek diğer belirtileri maddeler halinde toparlayacak olursak;

• Dişin yapısının bozulması
• Diş etinin kızarması ve iltihaplanma
• Besinleri tek tarafta çiğneme
• Yemek yerken yemeğin ağızdan yemek düşmesi
• Aşırı salya üretimi ve salya akması
• Diş gıcırdatma
• Yüzün şişmesi
• Bölgesel lenf düğümü büyümesi
• Yüze ellendiğinde tepki verme
• Sert yemek yemeyi reddetme
• Sert ürünleri veya oyuncakları çiğnemeyi reddetme

Kedilerde Diş Kırılması Teşhis ve Tedavisi

Genellikle kedi sahipleri gözle gördükleri kırıklarda veteriner hekime başvuru yapmaktadır. Gözle görülen kırıklarda teşhis koymak kolaydır. Fakat gözle görülen bir durum yoksa ama iltihaplanma, kanama, çiğneme güçlüğü gibi durumlar söz konusu ise ağız bölgesinin röntgeninin çekilmesi gerekmektedir. Çekilen röntgen ile mikro kırıklar ve kök kırıkları tespit edilebilir. Dişin genel yapısı hakkında bilgi sahibi olunur. Tabi ki bu esnada veteriner hekim kapsamlı bir ağız içi muayenesi de yapacaktır.

Kedilerde diş kırığında tedavi kırığın şiddeti ve kapsamına bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Hasarın şiddetine bağlı olarak diş çekimi, dolgu ve kuronlar kullanılabilir. Eğer bölgede bir enfeksiyon söz konusu ise öncelikli olarak bu enfeksiyonu ortadan kaldırmak doğru olacaktır. Bunun için genellikle antibiyotikler ve ağız içi antiseptikler 5-7 gün arasında kullanılır. Sonrasında ise tedavi aşamasına geçilir.

Geçmişte çok yaygın olma da günümüzde kediler ve diğer evcil hayvanlar için diş dolgusu ve çeşitli özelliklerdeki kaplamalar oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu nedenle eğer dişin yapısı ve hasarın durumu buna uygunsa öncelikli olarak bu seçenekler değerlendirilir. Gerektiğinde ise kanal tedavisi de yapılır. Eğer kırık şiddetli ve diş kurtulamayacak seviyede ise diş çekimi gerekebilir. Bu süreç sonunda köprü ve implant gibi uygulamalar ile eksik diş yerine konabilir.

Öneriler

• Kedilerde diş bakımı önemlidir. Özellikle diş ve diş etlerinin sağlıklı bir şekilde kalabilmesi için diş bakına önem göstermelisiniz. Bunun en önemli iki aşaması beslenme ve dişlerin fırçalanmasıdır.
• Kediniz alışkın değilse kemik veya sert cisimleri vermek dişlerde yaralanmalara neden olabilir. Bu konuda dikkatli olmanız gerekmektedir.
• Eğer bir tedavi süreci geçiriyorsanız; bu dönemde beslenme ve ağız bakımına ekstra önem göstermelisiniz. Veteriner hekimin vermiş olduğu ilaçları kullanmalı, önerileri dikkate almalısınız.